Konferencja #wiemcorobić: eksperci o ochronie dzieci przed seksualnymi zagrożeniami w sieci

Według ekspertów TPD dzieci i młodzież należą do grupy najbardziej narażonej na zagrożenia związane z nieodpowiednim korzystaniem z internetu. Brak doświadczenia oraz rozwijające się dopiero kompetencje cyfrowe sprawiają, że najmłodsi są szczególnie podatni na cyberprzemoc, uzależnienie od technologii czy manipulacje. Internet, choć pełen możliwości edukacyjnych i rozrywkowych, często bywa także źródłem agresji i narzędziem wykorzystywanym do wyrządzania krzywdy.

Kampania #wiemcorobić obejmuje działania edukacyjne i prewencyjne, ma pomóc rozpoznawać niebezpieczeństwa kryjące się w internecie i im przeciwdziałać.

„Chcemy pokazać, co robić w przypadku seksualnych cyberzagrożeń, jak się przed nimi bronić. Ta kampania to działania edukacyjne i prewencyjne skierowane do rodziców, nauczycieli i dzieci” - informował Grzegorz Piestrak, prezes Towarzystwa Przyjaciół Dzieci.

Paulina Piechna-Więckiewicz, wiceministra edukacji, powiedziała, że przedstawicielom rządu zależy na wzmacnianiu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w sieci, dlatego ministerstwa objęły patronatem kampanię #wiemcorobić.

„W nowym przedmiocie szkolnym >>Edukacja zdrowotna<< komponentem będzie higiena cyfrowa i bezpieczeństwo cyfrowe” - zapowiedziała wiceministra edukacji.

Głównym celem kampanii #wiemcorobić jest zwiększenie społecznej świadomości zjawisk takich jak child grooming (proces psychologicznej manipulacji, w której sprawcy powoli zdobywają zaufanie dziecka, by zbliżyć się do niego z zamiarem wykorzystania seksualnego) i sextortion (przestępstwo polegające na szantażowaniu ofiary groźbą upublicznienia intymnych zdjęć lub filmów w celu wymuszenia korzyści finansowych) oraz wykształcenie nawyków i reakcji, pozwalających chronić się przed tymi niebezpieczeństwami.

„Chcemy kształcić odpowiednie nawyki i reakcje, które pozwolą uchronić przed tymi niebezpieczeństwami młode osoby korzystające z internetu. Dążymy do tego, by każdy, kto znajdzie się w takiej sytuacji - dziecko, rodzic, nauczyciel - wiedział, że zamiast odpowiadać sprawcy, jedynym rozwiązaniem jest zgłoszenie przestępstwa właściwym instytucjom. To kluczowe, by zatrzymać przemoc i powstrzymać sprawcę przed krzywdzeniem innych dzieci” - mówi Jolanta Szklarska, sekretarz generalna Towarzystwa Przyjaciół Dzieci.

Child grooming i sextortion to przestępstwa ścigane przez policję. Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że child grooming i sextortion w Polsce stają się coraz poważniejszym problemem. W 2019 roku wszczęto 573 postępowania dotyczące groomingu, a w 2023 roku liczba ta wzrosła do 628 - w tym aż 492 przypadki dotyczyły dzieci poniżej 15. roku życia. Tymczasem w raporcie NASK „Nastolatki 3.0” wskazano, że 40 proc. nastolatków dostało w sieci prośbę o przesłanie swojego nagiego zdjęcia.

Julia Norman, ekspertka kampanii, psychoterapeutka, podkreśla, że nie wszystkie dzieci potrafią wyczuć, kiedy przekraczane są ich granice, wiele z nich ma też trudności z ich asertywną obroną. O powstaniu zagrożenia mogą świadczyć przykładowo zmiany w zachowaniu - dziecko może np. zacząć się izolować, stracić apetyt.

„Kampania kierowana jest także do rodziców i pokazuje, że są eksperci, którzy wiedzą, jak sobie poradzić z już rozpoznanym problemem. Daje ścieżkę zachowań” - podkreśla Julia Norman.

Ważnym miejscem w diagnozowaniu seksualnych nadużyć w internecie jest szkoła.

„Szkoła może edukować, pokazywać zagrożenia. Częścią kampanii są scenariusze lekcji przygotowane do realizacji w szkołach czy np. na koloniach” - informuje Magda Mroziewicz, psycholożka szkolna i konsultantka telefonu i czatu zaufania dla dzieci i młodzieży 800119119.pl, jedna z ekspertek kampanii.

Dr Paulina Rok-Bujko, psychiatra dzieci i młodzieży, podkreśla, że istotne jest budowanie poczucia bezpieczeństwa dzieci i zwiększanie zaufania do instytucji np. do szkoły.

„Kampania daje dzieciom poczucie sprawczości i własnej wartości. Jednocześnie nie zapominajmy, że to rodzina jest najlepszym źródłem wsparcia dla dzieci” - mówi ekspertka.

Wojciech Ronatowicz, nauczyciel, pedagog seksualny, zwraca uwagę na ważny aspekt kampanii #wiemcorobić.

„Możliwe, że nie jesteś pierwszą ofiarą, ale możesz być ostatnią. Jak nie zgłosisz przypadku wmuszenia seksualnego lub szantażu, to przestępca będzie dalej działał. Sprawa wydarzyła się, ale powiedz o niej, pomożemy ci ją zwalczyć” - podkreśla Wojciech Ronatowicz.

Kampania #wiemcorobić realizowana jest przy wsparciu szerokiego grona specjalistów, w tym: sędzi, psychoterapeuty, psychologa, pedagoga seksualnego, psychiatry dziecięcego oraz przedstawicieli policji. Eksperci zapewnili wsparcie merytoryczne, które umożliwiło stworzenie materiałów edukacyjnych, odpowiadających na realne potrzeby dzieci, młodzieży i dorosłych w obszarze internetowych zagrożeń.

Na stronie internetowej https://wiemcorobic.pl/ można znaleźć spot wideo i materiały informacyjne skierowane do dzieci i młodzieży, dotyczące ścieżki postępowania w przypadku zetknięcia się z groomerem lub szantażystą. Dostępny jest też specjalny formularz, przez który można zgłosić takie przestępstwo oraz informacje, gdzie szukać wsparcia psychologicznego.

Na stronie kampanii udostępniono materiały edukacyjne dostosowane do potrzeb dzieci, rodziców i nauczycieli, m.in. scenariusze lekcji dotyczące bezpieczeństwa w sieci, poradniki dla rodziców o tym, jak wspierać dziecko w trudnych sytuacjach oraz film edukacyjny dla dzieci i dorosłych. Ponadto, 16 stycznia nauczyciele będą mogli skorzystać z dedykowanego dla nich webinaru oraz materiałów, które pomogą w prowadzeniu zajęć edukacyjnych dotyczących zagrożeń internetowych.

Materiały w ramach kampanii powstały dzięki wsparciu firmy Pepco, która od lat realizuje wspólnie z Towarzystwem Przyjaciół Dzieci m.in. program warsztatowy „Cyfrolatki”, dotyczący bezpieczeństwa dzieci w sieci i rozwijania kompetencji cyfrowych.

„Wierzymy, że edukacja i ochrona są kluczem do budowania bezpieczniejszej przyszłości dla dzieci. Dlatego cieszy nas fakt, że wspólnie tworzymy kampanię #wiemcorobić, która w przystępny sposób wyposaża dzieci i młodzież, a także rodziców i nauczycieli w wiedzę i narzędzia do radzenia sobie z zagrożeniami w internecie. Działając wspólnie z ekspertami, możemy mieć realny wpływ na poprawę bezpieczeństwa najmłodszych w cyfrowym świecie” - mówi Katarzyna Wilczewska, Head of Corporate Communication Pepco.

Strona internetowa kampanii: https://wiemcorobic.pl/

Film informujący o zagrożeniach https://youtu.be/uDT5D37BuOU

Źródło informacji: PAP MediaRoom

 fot. Pepco/Katarzyna Toczyska-Czech