Wszechpomerański* konkurs artystyczny: Caspar David Friedrich – romantyk z Pomorza

Do udziału w konkursie zapraszamy artystów w różnym wieku– dorosłych, studentów oraz młodzież licealną od 15. roku życia (m.in. licea plastyczne). Konkurs ma charakter międzynarodowy i jest skierowany do twórców w Polsce i w Niemczech. Nie chcąc decydować o formie artystycznych propozycji, oczekujemy prac w dowolnych technikach – malarstwo, akwarela, pastel, rysunek, grafika, fotografia, kolaż, animacja czy wszelkie inne dostępne formy artystycznej wypowiedzi.

Są trzy warunki. Pierwszym jest wrażliwość niezbędna dla zrozumienia i przeżywania melancholijnych światów z płócien Caspara Davida Friedricha. Drugim jest talent. Trzecim zaś kreatywność. Zadaniem uczestników z Polski jest zmierzenie się ukazaniem możliwej, lecz niepotwierdzonej żadnymi źródłami wyprawy Caspara Davida Friedricha na Pomorze Zachodnie. Greifswald i Szczecin leżały wówczas po dwóch stronach granicy (Pomorze Szwedzkie i Pruskie), stąd taka podróż nie tyle była niemożliwa, co wątpliwa. Od czego jest jednak wyobraźnia! 

Uczestników konkursu z Niemiec zachęcamy do sportretowania w stylu Friedricha swojej małej ojczyzny, miasta czy miejscowości, w których żyją, albo refleksji z podróży do Szczecina lub na Pomorze Zachodnie.

Artystyczna kreacja i wyobraźnia nie znają przeszkód czasowych, geograficznych, a może nawet grawitacyjnych. Czy ruiny Eldeny wylądowałaby na Wyspie Grodzkiej, czy raczej Wały Chrobrego u stóp Gór Olbrzymich? Może Friedrich przeniósłby świnoujski wiatrak (Stawa Młyny) na cypel u ujścia rzeki Ryck w Greifswaldzie, a Wędrowiec stanąłby na szczycie Kawczej Góry w Wolińskim Parku Narodowym. Być może wieże bram Pasewalku wyłaniałyby się na horyzoncie jakiegoś bałtyckiego krajobrazu, a może zobaczylibyśmy windjammery na wodach jeziora Dąbie, Odry, Dziwnej lub Parsęty? Do dzieła!

Konkurs zakończy wielka wystawa w Szczecinie, Świnoujściu (Hotel Cesarskie Ogrody) oraz w rodzinnym mieście malarza – Greifswaldzie (trwają ustalenia z Partnerami). Autorzy najlepszych prac zostaną nagrodzeni. W planach jest także stworzenie galerii wirtualnej. Praktyczne informacje można odnaleźć w regulaminie konkursu.

Termin nadsyłania zgłoszeń: 31 września 2024 roku. Partnerami konkursu są: Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Constantina Brancusi w Szczecinie oraz Referat Kultury dla Pomorza i Wschodniej Brandenburgii działający przy Muzeum Pomorza w Greifswaldzie (Kulturrefat für Pommern und Ostbrandenburg, Pommersches Landesmuseum).

__________________________

Caspar David Friedrich urodził się 250 lat temu, dokładnie 5 września 1774 roku, w Greifswaldzie na Pomorzu. Wówczas miasto było pod władzą Szwedów. Dla porządku historycznego: Pomorze Szwedzkie istniało od XVII do XIX wieku, w ostatnim okresie już tylko jako część nadbałtyckich ziem z Greifswaldem i Stralsundem, a stolica dawnego księstwa, czyli Szczecin, stanowiła część Prowincji Pruskiej.

Po studiach w Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuki w Kopenhadze przeniósł się do Drezna, gdzie spędził resztę życia. Często jednak powracał na swoje ukochane Pomorze i uwieczniał tutejsze krajobrazy. Możemy zatem oglądać wybrzeże Bałtyku skąpane w ferii barw zachodzącego słońca, dumne żaglowce na pełnym morzu, wyspiarskie krajobrazy Rugii, weduty Greifswaldu czy Neubrandenburga. Często to niezwykle wiernie oddane pejzaże, lecz czasem malarz, powodowany tęsknotą, „przenosił” pewne elementy w inne miejsca, na przykład greifswaldzie ruiny klasztoru Eldena w Karkonosze. Cierpliwy i uważny obserwator odnajdzie w płótnach Friedricha znacznie więcej niż tylko krajobrazy. „Malarz powinien malować nie tylko to, co widzi przed sobą, lecz także to, co widzi w sobie. Ale jeśli nie widzi nic w sobie, powinien również powstrzymać się od malowania tego, co widzi przed sobą” – to słowa samego artysty, wyczerpująco określają jego twórczość, pozwalając ją lepiej zrozumieć. To przede wszystkim próba pokazania człowieka w obliczu sił natury czy też mocy boskich. Wiele scen z obrazów cechuje nostalgia lub melancholia. Żaden z nich nie pozostawia obserwatora obojętnym.

Obrazy artysty są dziś nie tylko rozpoznawalne, lecz wręcz ikoniczne, może nawet kultowe. Wystarczy przywołać kilka z tych najsłynniejszych: „Etapy życia”, „Skały kredowe na Rugii”, „Mnich nad morzem” i jego pendant „Opactwo w dąbrowie” czy wreszcie symbol romantycznego malarstwa – „Wędrowiec nad morzem mgieł”. Ten ostatni to najdoskonalszy przykład charakterystycznej dla Frierdicha Rückenfigur (figury odwróconej), który robi oszałamiająca karierę od czasu wynalezienia smartfonów z aparatami fotograficznymi oraz mediów społecznościowych.

Obecnie w kilku miastach – w rodzinnym Greifswldzie, Hamburgu, Berlinie i Dreźnie (gdzie spędził większą część życia) – trwają obchody jubileuszu urodzin: wielkie wystawy, konferencje, spotkania, wykłady, koncerty, wydarzenia… Szczecin dzięki współpracy z Muzeum Pomorza w Greifswaldzie włącza się w ten cykl niezwykłych zdarzeń. Jesienią w Szczecinie, obok wystawy pokonkursowej, zaplanowano kameralną ekspozycję oraz szereg wydarzeń edukacyjnych i popularyzatorskich.

* Wszechpomerański – gra słowna, nawiązanie do łacińskiej nazwy Księstwa Pomorskiego – Pomerania. 

REGULAMIN KONKURSU ARTYSTYCZNEGO „CASPAR DAVID FRIEDRICH – ROMANTYK Z POMORZA”

1. Organizatorem konkursu jest Muzeum Narodowe w Szczecinie.
2. Koordynatorzy konkursu: Daniel Źródlewski (rzecznik prasowy MNS, koordynator szczecińskich obchodów #CDF250), Krystyna Milewska (Dział Edukacji MNS), tel. 797 705 269; [email protected].
3. Konkurs adresowany jest do młodzieży (od 15 lat), studentów oraz dorosłych.
4. Każdy uczestnik może przygotować dowolną liczbę prac. 
5. Format pracy papierowej nie powinien być mniejszy niż A6 (nie dotyczy nośników cyfrowych i innych).
6. Technika wykonania pracy – dowolna.
7. Organizator wraz z Partnerami powoła gremium jurorskie, które oceni nadesłane na konkurs prace. 
8. Prace będą oceniane bez podziału na kategorie wiekowe i formalne.
9. Jury konkursu będzie oceniało pomysł, wymowę, technikę wykonania. 
10. Każda zgłoszona na konkurs praca powinna być opisana według schematu: imię i nazwisko, wiek, organizacja (opcjonalnie), dane kontaktowe.
11. Do przysyłanej pracy należy dołączyć zgodę na przetwarzanie danych osobowych uczestnika konkursu (załącznik nr 1). 
12. Prace należy nadsyłać do 5 września 2024 roku.
    1. Uczestnicy z Polski pod adres: Muzeum Narodowe w Szczecinie, Dział Edukacji, ul. Wały Chrobrego 3, 70-561 Szczecin, z dopiskiem „CDF250”;
    2. Uczestnicy z Niemiec pod adres: Kulturrefat für Pommern und Ostbrandenburg, Pommersches Landesmuseum, 17489 Greifswald, Rakower Straße 9.
13. Prace można także złożyć w kasie Muzeum Narodowego w Szczecinie przy ul. Wały Chrobrego 3 (dotyczy uczestników z obu państw).
14.  Wielki finał konkursu i otwarcie wystawy pokonkursowej odbędą się jesienią 2024 roku w Muzeum Narodowego w Szczecinie. Na stronie www.muzeum.szczecin.pl i FB muzeum zamieszczona zostanie lista laureatów konkursu i galeria zdjęć najpiękniejszych prac. 
15. Organizatorzy nie zwracają prac.